Bence büyük İskender hakkında yazan pek çok tarihçi ,romancı Hephaistion ile ilgili ne yazacaklarından tamamen emin değiller.. Hephaistion karmaşık konu birbirine çok yakın kökleri çocukluğa uzanan oldukça samimi bir dostluk arkadaşlık, vede tarihin en ilginç aşk hikayelerinden biridir diyebiliriz..Hephaıstıon bir Makedon asilzadesi, general, koruma ve en yakın arkadaştı…Yakın ilişkilerinin ana kanıtı, arkadaşının ölüm haberine aşırı tepki vermesidir..
M.Ö 324 sonbaharının sonlarında iken, Hephaestion, Ecbatana’da (bugünkü Hamadan, İran) hastalandı ve aynı günlerde (Ekim ayında) tanrı Dionysos onuruna festivaller ve yarışmalar devam ediyordu, İskender in neşesi hiç yerinde degildi, hekim Glaukias sevgili dostunu bitiren ateşi düşüremiyordu..İskender halk ve orduyla beraber olmak için hasta dostundan ayrı şenlikleri yönetiyordu..Şenliklerin 7. günü Hephaıstıonun kötülediği haberini aldı, saraya gittiğinde dostu ölmüştü ,tanrılar İskender’ e bundan büyük uğursuzluk gönderemezdi ..Üçgün başında oturarak agladı,yemiyor içmiyor sevdiği dostunu anıyordu..Tüm ordu, halk yas tuttu Pers topraklarında kral ölünce söndürülmesi gelenek olan tapınak kutsal ateşleri söndü..Doktor idam edilmiş ,şenlikler iptal edilmişti ,yas törenlerinde onbin boğa kurban edilmişti..
Antik tarihçi Plutarkhos “İskenderin kederinin kontrol edilemez olduğunu” belirtir Arrian, “kendisini arkadaşının vücuduna atıp neredeyse tün gün süresinde gözyaşlarında yattığını ve zorla sürüklenene kadar ondan ayrılmayı reddettiğini” anlatır…Hephaıstıonun cesedi yakıldı, kalıntıları Babile götürüldü, burada kendisine ilahi onur verildi…Anısına tapınaklar yapıldı, bazı söylentiler yakılarak küllerinin Babil’ e götürüldüğü bazısı ise görkemli cenazenin bizzat aracı İskender tarafından sürülen törenlerle götürüldüğüdür..
Hephaıstıon cenazesinin yakılmasına yapılan basamaklı piramit veya ziggurat Yunan ve Babil sanatıydı, 200 metrekarelik kürsü üzerinde, iki yüz mt uzunluğundaydı… Zemin kat palmiye ağacı ile yapılmıştı ve alevleri havalandırmak ve havanın içeri girmesine izin vermek için açıktı. Sonra oymalar giderek daralan katlar silah asker figürlerine sahip yan duvarlar ve ortada yükselen ısının sallayacağı bayraklar; daha sonra altı metrelik meşaleler; av sahnesi; sentorların savaşı; alternatif boğalar ve aslanlar; Yunan sfenksleri…Bu arada koro agıtlarla seslenecekti , Tabut ve cesedin içinde olması gereken bu anıtsal ateşin yüksekliği tarif edilmemiştir.. Hızlı yanan yumuşak ağacın kullanımı, yüzlerce zanaatkârın ve onların köle orduları törenlerin hazırlanmasını hızlandırmıştı..Bu törenler İskenderin sevdiği dostuna yaptığı onurlu cenaze töreniydi..
Hephaıstıonun ölümünden oniki aydan biraz uzun bir zaman sürecinde İskender de şiddetli ateşle hastalandı.. Sebebi bilinmemekle beraber, Hephaestion gibi, sıtma yada tifodan zehirlenmeye kadar her şey olabilir, ölüme yenik düştü.. 33 yaşındaydı…
