Bugün hala Şeriat hükümlerinin uygulandığı islam ülkelerinde , müslümanlar bu cezaya tabii tutulmaktadır..Ne yazıkki en yakın örnegi yanıbaşımızdaki ” İran İslam Cumhuriyetidir “…Hergün onlarca asılsız suçlardan kadın ve erkek İran halkı bazen meydanlarda aşagılanarak acımasızca kırbaçlanmaktadırlar…Çağlar ötesinden gelen bu ilkel insanlık ayıbı cezayı kınıyoruz…
Dilimizde kırbaçlama, bir insanın vücuduna cisimle defalarca vurarak acı, yara, yaralanma hatta ölüme yol açabilecek bedensel cezayı anlatmak için kullanılmaktadır… Bu cezanın , insanlık tarihi kadar eski olduğu düşünülüyor, klasik kaynakların bize sunduğu belgelere göre, Roma tarihi boyunca uygulnmış fakat varolduğu yer diyemeyiz..
Yazılı kaynaakların bolluğunun yanısıra , kullanılan aletlerin arkeolojik bulgusu neredeyse yok denecek kadar azdır..Bunlar ahşap ,deri veya sebze liflerinden yapıldığı için acı verme oranları degişebiliyordu, ciddi yaralanmalara ve agrılara sebep olması için metal ve kemik olanlarındanda bahsedilir..
British müzede bu enstrümanlardan biriki bilinen örnek vardır, koleksiyoncudan satın alındığında, iki santimetreye kadar olan bronz toplar, yine bronzdan yapılmış olan sapa iplerle bağlıydı… Bu kırbacın kurbanı öldürmek için birkaç vuruşun yeterli olacağını anlayabiliriz…
Aşagıdaki görselimizde : Capitoline Müzeleri’nin mezar kabartması , tanrıça kültüyle ilişkili çeşitli eşyalarla çevrili tanrıça Kibele’nin bir rahibi olan bir archigallus’u temsil eder… Farklı nesneler arasında, kulplu bir kırbaç ve kemikli üç ipi açıkça görebilirsiniz… Kabartma geniş çapta incelenmiştir , bazı klasik yazarların Kibele kültünün ritüelleri hakkındaki ifadeleriyle birlikte, bu tür kamçının elimizde bir kanıt olmazsada , kendi kendini kırbaçlama ritüeli olduğu konusunda geniş bir fikir birliği vardır…( Bugün hala şii lerde bu ritüel sözkonusudur)
Genel olarak kırbaçlama terimini kullanmamıza rağmen, Romalılar kullanılan aletlere göre iki türü eyleme geçirmişlerdir…Romalı vatandaşlara (karşı kullanılan baston, sopa ) , köle ve yabancılara karşı kullanılan kırbaç ( kamçı , lorum veya scutica) ve yani daha korkunç kamçı gibi ençok zarar verenleri…
Ceza türleri ise :
Bazen Roma vatandaşlarının kırbaçlanamayacağı mutlak gerçek olarak kabul edilse de, bu tamamen doğru değildir… Tabii ki, söz konusu yasal mevzuat bize ulaşan derlemelerle desteklenmektedir (Digest, 47, 9, 4.1; 47, 10, 9, 3; 48, 2, 6; 48, 19 , 10 ) ve kamçılanmamak için Roma vatandaşı statüsüne başvuran Aziz Paul (Tarsuslu Saul) gibi havarilerden kayıtlar, şunları anlatır: 24 Yahudilerden beş defa kırk kırbaç yedim.. 25 Üç kez değnekle dövüldüm… Sonunda, Roma vatandaşlığını zımnen onaylayacak olan Nero’nun emriyle kafası kesilmiştir…
Kamçılama cezası Roma vatandaşları için devlete ihanet ve çok ciddi suçlar ,askeri disiplin, durumunda sözkonusuydu..Askeri alanda bu ceza çok acımasızdı, kendi arkadaşlarını (fustuarium supplicium) cezalandırıyorlardı…
Monarşi ve cumhuriyet döneminde, bu cezalar , fasces (bir çubuk ve kırmızı deri kurdele ile bağlanmış kesici küçük aletler) taşıyan ve sulh yargıçları, konsoloslar ve diğer yetkililerden önce gelen bir memur ve koruma sınıfı olan lictorlar tarafından infaz edildi ..Bir konsolosun önünde on iki lictor bulunma hakkı vardı…
Zamanla imparatorluk döneminde bürokratik çizgiye oturtulan bu ceza işlevini yerine getiren cellatlar profesyonel hale geldi ..
Romalılar hukukun ustasıydılar, pratik olarak degişmeden günümüze kadar gelen gelişme düzeyine ulaşmış hukukçulardı , fakaat aynı zamanda kendi oluşturdukları kurallaarı ustaca saptıran binlerce numara bilen hilebazlardı…
Cumhuriyetin sonundaki iç savaşlar sırasında ve özellikle Julia-Claudia hanedanlığında, binlerce yüksek rütbeli insan, sadece diktatör veya İmparatorun sözü ile kötü bir şekilde kırbaçlandı, işkenceye maruz kaldı ve yasalara aykırı olarak öldürüldü…Örnegin kalan yazılı belgelerde ;
Suetonius (Life of Domitian, ), suç ortaklarını ölene kadar sopalarla kırbaçlıyor , (Caligula’nın Hayatı, 26) Bir komploda onu kırbaçlattı, kıyafetlerini kendisi çıkardı ve askerlerin ayaklarının vurduğu darbeleri daha güçlü bir şekilde atmalarını sağladı…
Seneca , (Öfkeyle, 3, 18, 3) Başka bir zamanda C. Caesar, aynı gün, bir konsolosluk görevlisinin oğlu Sexto Papino’yu, ve belediye başkanının oğlu Bethilieno Basso’yu ve birçoklarını kırbaçlamak için gönderdi.. Romalı şövalyeler veya senatörler, daha sonra onları sorgulamak için değil, kendilerini eğlendirmek için işkenceye tabi tutuyorlar (3, 19, 1) Üç senatörü kötü köleler gibi kamçılayarak ateşe attırdılar..
Şayet suç bilindik bir eylem ise , kırbaçlama halka açık bir yerde gerçekleşirdi, genellikle mahkumu alçak bir direğe bağlayarak veya elleri bir direğe bağlayarak…En ciddi durumlarda ise , flagrum birkaç kuyruklu kırbaç tipi ucunda kurşun topları olan ( plumbata) veya deride kırıklara, morluklara, kesiklere veya yırtılmalara neden olacak diğer aletler…
Evsel alanda, hakim ve cellat olarak kölelere uygulanan bu cezalar zamanla, bu disiplin rejimi özel alanda yumuşatılarak, sahibinin köle ( servus ) üzerinde uygulayabileceği cezalar halinde sınırlanmıştır…
Tanrıça Kibele rahiplerinde veya Lupercos’un hamile kalmak isteyen kadınları ve ayrıca erkekleri arındırıcı bir anlamla kamçıladığı Lupercalia festivallerinde olduğu gibi bazı kendini kırbaçlama örneklerini verebiliriz…
Aradan iki bin yıl geçmesine ve bu tür acımasız uygulamalardan dehşete düşmemize rağmen, günümüzde dahi birçok ülkede (İslam şeri kanunlar ) bu çağ dışı ceza olan kırbaçlamanın ” cezai-dini ” bir yaptırım olarak uygulandığını maalesef üzülerek görmekteyiz..
